Paardenvirus vraagt om gepaste maatregelen

Geen reden tot paniek

Persbericht van vzw Vlaams Paardenloket :

Een manege in Alken moest tijdens de voorbije week 4 paarden met verlammingsverschijnselen laten inslapen. Al snel deden geruchten de ronde dat het Rhinopneumie virus (Equine Herpes Virus type 1 of EHV1) hiervan de oorzaak zou zijn en finaal werd dit gisteren officieel bevestigd door het meldpunt Equi Focus Point Belgium (EFPB) via een uiterst snelle analyse uitgevoerd door het CODA. Momenteel staan er nog 7 paarden op het bedrijf met koorts. Het zijn pijnlijke en bange dagen voor deze manege. Ook andere paardenliefhebbers maken zich zorgen, maar er is zeker geen reden tot paniek. Het Vlaams Paardenloket raadt iedereen aan om waakzaam te zijn. Het bedrijf in Alken is reeds enige tijd gesloten. Aangezien Rhinopneumonie een infectie is die zich verspreidt door direct contact en slechts in zeer beperkte mate via de lucht, zijn verdere maatregelen buiten een strikte quarantaine op dit moment niet vereist.

60% paarden drager virus

Wanneer er zich een aantal uitbraken van Rhinopneumonie voordoen, heerst er terecht ongerustheid onder de paardenhouders. De situatie is natuurlijk uitermate ernstig voor de getroffen bedrijven, maar het is belangrijk om het geheel in het juiste perspectief te blijven bekijken. Rhinopneumonie is sterk verspreid onder de paarden en voorzichtige schattingen geven aan dat 60% of meer van de paarden drager zijn van het virus. Het is vrijwel onmogelijk is om een paardenpopulatie te vinden die vrij is van het bewuste virus.

Zelden ernstige ziekteverschijnselen

Het merendeel van de infecties verloopt gelukkig zonder erge ziekteverschijnselen en blijft meestal beperkt tot milde griepachtige symptomen (koorts en neusvloei gedurende enkele dagen). Er zijn helaas uitzonderingen: drachtige merries lopen het risico om te gaan aborteren en in zeldzame gevallen kunnen paarden de gevreesde verlammingsverschijnselen gaan vertonen waarmee de manege in Alken geconfronteerd werd.

Maatregelen bij een uitbraak

Zieke paarden doch zeker de geaborteerde veulens kunnen grote hoeveelheden virus verspreiden. De overdracht gebeurt door nauw en direct contact met andere paarden. Daarom dienen stallen met zieke dieren gedurende minstens een drietal weken geblokkeerd te worden. Ook de overdracht van speeksel, haar of neusvloei via een persoon of materiaal van het ene op het andere paard valt onder het begrip direct contact. Via de lucht kan het virus zich slechts over enkele meters verspreiden. Het virus gaat dus quasi onmogelijk via de lucht van het ene gebouw naar het andere gebouw over. Bedrijven in de buurt lopen met andere woorden weinig risico, zolang er geen nauw contact met het aangetaste bedrijf is of recent geweest is.

Indien u een geval van Rhinopneumonie vermoedt, dient u onmiddellijk uw dierenarts te verwittigen en, in afwachting van een diagnose, ervoor te zorgen dat de betrokken paarden niet met andere paarden in contact komen. Indien u een verdacht of ziek paard hebt aangeraakt, kan u best uw kleding wisselen en douchen voordat u naar een ander paard gaat. Het is van groot belang om bij vermoeden van Rhinopneumonie zo snel mogelijk stalen te laten nemen om de ziekte met zekerheid te bevestigen.

Het is erg belangrijk dat iedereen zijn/haar verantwoordelijkheid opneemt, de situatie meedeelt aan andere paardeneigenaars en tijdelijk alle contact met andere bedrijven stopzet. De klassieke regels van quarantaine dienen gevolgd te worden zijnde stop van alle in- en uitgaande paarden, respecteren van de elementaire hygiëne en beperking van de toegang tot het bedrijf (enkel de essentiële personen).

Deze maatregel is van het allergrootste belang en kan een verdere verspreiding indijken. Een algemeen transportverbod wordt soms voorgesteld doch is een zeer ingrijpende maatregel en die ook in andere landen niet toegepast, precies omdat vooral direct contact met de aangetaste dieren de belangrijkste bron van verspreiding is. Tevens kan de overheid geen maatregelen opleggen aangezien Rhinopneumonie geen aangifteplichtige of officiële ziekte is bij het paard.
Het is tevens niet verantwoord om verdachte en/of geparalyseerde paarden door te sturen naar een kliniek. Doorverwijzen verplaatst het probleem en in het geval van neerliggende paarden kan door het transport de toestand nog meer gecompromitteerd worden. Een ondersteunende behandeling van de aangetaste paarden dient op de plaats van quarantaine doorgevoerd te worden.

Preventie

Jaarlijks zijn er uitbraken van Rhinopneumonie. Dierenartsen raden aan om paarden op geregelde basis te vaccineren. Hoewel het vaccin geen volledige garantie biedt, induceert het bij paarden die regelmatig gevaccineerd worden een vrij goede weerstand tegen het virus. Daardoor zullen ze enerzijds andere paarden minder besmetten en zijn ze zelf beter beschermd tegen infectie uitgaande van andere paarden.
Helaas merkt de Faculteit Diergeneeskunde (UGent) hierbij op dat hier nog wat werk aan de winkel is. “We zien Rhinopneumonie jaarlijks weerkeren. Momenteel is er een rush naar vaccins. Eenmaal de storm gaat liggen, vergeten paardenhouders vaak hun paarden verder tegen Rhinopneumonie te vaccineren of hechten ze er gewoon minder belang aan. Twee jaar later keert de boemerang dan terug met alle gevolgen van dien…” aldus professor Dr. Frank Gasthuys, decaan van de Faculteit.

Uitstellen van evenementen?

Als de nodige maatregelen ad rem genomen zijn, kan het virus zich quasi onmogelijk verder verspreiden. Toch blijven paardenliefhebbers erg ongerust en vragen zich af of ze hun paarden moeten binnen houden en wedstrijden of andere evenementen geannuleerd moeten worden. Het meldpunt EFPB ziet geen reden of mogelijkheid om dit van overheidswege op te leggen: “Het uitstellen van evenementen is een keuze die door de organisatoren dient gemaakt te worden waarbij het risico (bv. waar komen de deelnemende paarden vandaan? Zijn ze gevaccineerd? Hebben de aangeboden paarden een hoge koorts? …) geval per geval dient ingeschat te worden. Een algemeen vervoersverbod voor paarden in de betrokken regio is niet aan de orde en kan niet afgedwongen worden.”

Een uitgebreid dossier over Rhinopneumonie vindt u op de website van de vzw Vlaams Paardenloket: www.vlaamspaardenloket.be

Bron: Vlaams Paardenloket i.s.m. Faculteit Diergeneeskunde en Equi Focus Point Belgium
Foto © Vlaams Paardenloket

Rhinopneumie virus